Skip het menu

Meer dan een dijk

Naast bescherming, biedt de Grebbedijk meer. De dijk is een markant historisch element in het landschap, een verbindingsroute voor mens en dier en een plek om uit te waaien en ver te kijken. De Grebbedijk is onderdeel van een bijzonder stuk natuur én is een sterk staaltje waterbouwkundig vernuft.

Weilanden, nat moeraslandschap, ooibos met doorkijkjes naar de rivier en de dijk zelf. Het landschap rond de Grebbedijk is heel afwisselend. Wandelend of fietsend kun je dat goed zien. Op een aantal plekken wordt de dijk straks breder. Dat biedt ruimte om fiets- en wandelpaden te scheiden van de weg. Waar dat precies gaat gebeuren, onderzoeken we in de Planuitwerkingsfase.

Het Hoornwerk

Het Hoornwerk werd in 1745 aangelegd aan de Grebbe om de Grebbesluis te verdedigen. De Grebbesluis was namelijk een belangrijk punt om water in de waterlinie te laten. Bovendien kon met dit verdedigingswerk de Grebbedijk worden afgesloten tegen indringers vanuit het oosten.

In de Planuitwerkingsfase onderzoeken we of het Hoornwerk in de oorspronkelijke, hogere vorm teruggebracht kan worden. Deze verhoging van ongeveer 2 meter zorgt voor bescherming bij hoge waterstanden en breekt de golfslag. Zo hoeft de dijk op deze plek niet verder verhoogd te worden. De verhoging maakt het Hoornwerk beter zichtbaar in het landschap en geeft het Hoornwerk een nieuwe functie als verdedigingswerk tegen hoogwater.

Hoorwerk bij de Grebbeberg
Illustratie van de dijkdoorbraak in 1855

dijkdoorbraken

Ook zijn rond de Grebbedijk de sporen te zien van dijkdoorbraken in de 17e, 18e en 19e eeuw. In 1855 bijvoorbeeld, verstopte de Rijn door kruiend ijs. De waterstand steeg tot ruim zes meter boven Normaal Amsterdams Peil. Toen het ijs in beweging kwam brak de Grebbedijk uiteindelijk door bij de boerderij ‘De Dove’. Met deze doorbraak ontstond er een enorm gat in de Grebbedijk. Elf mensen verdronken en alleen de Markt en de hooggelegen delen rond de Nieuwe Molen en het Grote Veenloo bleven droog. Nu nog zie je de kolk die toen is ontstaan.

Gelukkig was dat de laatste overstroming, maar het laat wel zien dat een doorbraak van de Grebbedijk een enorme hoeveelheid schade teweeg kan brengen. Daarom is het van groot belang dat we de dijk veilig maken, nu en in de toekomst.